Concentratie is moeilijk en vermoeiend voor alle mensen.
Zelfs als we gezond zijn, is concentratie een moeilijke taak. Onze hersenen zijn geëvolueerd om meerdere taken gelijktijdig te jongleren, gevaren op te sporen en energie te besparen. Het gaat daarom tegen onze natuur in om ons voor langere tijd op één ding te concentreren.
Biologisch gezien zijn we (zoals mijn favoriete auteur Steve Stewart-Williams schrijft in “The Ape that Understood the Universe“) grotendeels nog hetzelfde dier dat op de pleistocene savanne rondzwierf: een in een roedel jagende Afrikaanse aap.
We zijn aangepast op een jagend leven op de savanne
Stel je onze vroegste voorouders eens voor op de open graslanden van Afrika. Om te overleven kon je niet urenlang naar één taak staren.
Onze voorouders keken uit voor leeuwen en luipaarden of prooi, luisterden aandachtig
naar geritsel en hielden tegelijkertijd de eigen groep in de gaten houden om te weten wat daar gebeurde.
Elk moment vereiste snelle verschuivingen in de focus. Zo werd ons brein een meester in multitasken, klaar om van aandacht te veranderen bij de eerste tekenen van gevaar.
Stilzitten en hard werken
Stilzitten en hard werken wordt in de moderne tijd op school en op het werk gevraagd. Dat eist heel veel van onze hersenen. De hersenen scannen van nature voortdurend de omgeving op signalen. Wat hoor je, zie je uit je ooghoek, wat voel je (geur, temperatuur, honger, oncomfortabele stoel, pijn in lichaam…). Het kost je hersenen veel inspanning om bij een taak te blijven. De natuur heeft je niet gemaakt om stil te zitten en te focussen.
Toch is concentratie in onze cultuur één van de belangrijkste vaardigheden om succesvol te zijn, om geld te verdienen en om een tevreden leven te leiden.
Wat verbetert concentratie?
- Gezond eten, goed slapen, veel drinken, pauzes en beweging.
- Spannende en interessante dingen doen.
- Mindfulness-oefeningen: je aandacht trainen (helpt sommigen, en sommigen niet. Je kan dit met een app leren).
- Korte periodes van intense concentratie afwisselen met bewegen. Als je niet mag rennen en springen, leer isometrische oefeningen, spieren aanspannen zonder te bewegen. Zo kan je rustig zittend op een stoel toch bewegen.
- Grenzen verleggen:
Meten met een timer hoe lang het je lukt om op een saaie taak te concentreren.
Stel dat het 3 minuten is. Dan probeer je deze tijd om 10 seconden te verlengen en na een kleine pauze 3 min plus 10 seconden te doen.
Schrijf het op en houd het bij, dan weet je hoe je vooruit gaat. Het wordt een competitie met jezelf.
